فرقه گرايى پس از درگذشت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) رخ داد، و تا روزى كه آن حضرت در قيد حيات بود همه مسلمانان گروه واحدى بودند و همگان زير خيمه دو اصل: «لا اله الا الله و محمّد رسول الله» قرار داشتند. پس از درگذشت آن حضرت دو دستگى در صفوف مسلمانان رخنه كرد و سرانجام نحله هاى گوناگون در ميان آنان پديد آمد كه بسيارى از آنها چند صباحى بيش خود نمائى نكرد، و غالباً منقرض شده اند و نام و نشانى از آنان جز در كتابهاى ملل و نحل باقى نمانده است.
يكى از علل پيدايش گرايش هاى مختلف در مسائل عقيدتى ناديده گرفتن رجوع به «ثقلين» بود، و اگر به سفارش پيامبر گرامى عمل مى كردند و گفتار و رفتار عترت معصوم را محور قرار مى دادند امروز از اين اختلاف و دو دستگى چندان خبرى نبود به گواه اين كه در عصر پيامبر به خاطر وجود معصوم هيچ نوع گروهى پديد نيامد و اگر اختلافى هم رخ مى داد با اقدام آن حضرت حل مى شد.
در اين جلد عقايد فرقه هاى: 1. «اهل حديث»، 2. «اشاعره»، 3. «مرجئه»، 4. «قدريه»،. 5. «معترله»، 6. «وهابيت»، تجزيه و تحليل شده است.